وب سایت صنم پاشا آموزش موسیقی موزیک راک در ایران – صنم پاشا بانوی موسیقیدان است . با پذیرش تمامی محدودیت‌ها و احترام و التزام به قوانین کشور، مجوز رسمی فعالیت در زمینه موسیقی راک بانوان را گرفته .
او معتقد است که نداشتن تریبون رسمی ، عامل اصلی باورهای غلط درباره موسیقی راک است.
فعالیت های هنری صنم پاشا در یک نگاه
موزیک راک در ایران – گزارش خبرنگار موسیقی ایرنا:
«صنم پاشا» زادهٔ ۲۵ تیرماه ۱۳۵۷ در تهران، آهنگساز، خواننده، ترانه‌نویس و استاد آواز موسیقی مستقل است . یکی از بانوان هنرمندی که ماندن در کشور و فعالیت در چارچوب قوانین رسمی کشور را انتخاب کرد .
او نهایتا موفق به اخذ مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای فعالیتهای هنری خود شد .
او پس از سالها سابقهٔ حضور در گروه‌های مختلف ایرانی به عنوان وکالیست، آهنگساز و ترانه‌نویس، در سال ۱۳۹۲ گروه صنم پاشا را تشکیل داد .
صنم پاشا تجربهٔ آهنگسازی برای فیلم‌ها، انیمیشن‌ها و تئاترهای زیادی را در کارنامهٔ خود دارد . به گفتهٔ خودش به دلیل محدودیتهایی که برای بانوان در زمینهٔ موسیقی وجود داشته ، وی به این فعالیت در سال‌های اخیر بیشتر پرداخته است.
برای اولین بار پس از دریافت مجوز رسمی در سال ۹۷:
در تاریخ سوم شهریورماه همان سال در فرهنگسرای نیاوران به روی صحنه رفت . این اجرای ویژه بانوان، با استقبال خوبی رو به رو شد و طی دو روز تمامی بلیط‌های آن به فروش رفت.
این بانوی هنرمند ایرانی در فستیوال‌های مختلف موسیقی مستقل به داوری پرداخته است . همچنین در سال ۲۰۰۸ مسابقه آوازی را پایه‌گذاری کرد . از آن تاریخ تاکنون هر سال اسفند ماه با همراهی دیگر داوران برگزار شده است . به گفتهٔ صنم پاشا، هدف او فراهم آوردن امکانی برای اجرای موسیقی مخصوصا برای بانوان بوده است . او به همراه گروه موسیقی آرته در فستیوال موسیقی قفقاز در سال ۲۰۱۶ شرکت کرده است . خبرنگار موسیقی ایرنا با این بانوی موسیقی دان به گفت‌وگو پرداخته است که می‌خوانید .
– ایرنا: به چه صورت از چه زمانی موسیقی را به عنوان حرفه اصلی خود انتخاب کردید؟
– پاشا: موسیقی هرگز برای من گزینه ای انتخابی نبوده است. مادرم از ردیف‌دان‌های موسیقی ایرانی است. از وقتی خودم را شناختم موسیقی در خانواده ما به صورت جدی حضور داشت . من از هفت تا هجده سالگی نوازندگی پیانو در سبک کلاسیک را آموخته ام .با کمک مادرم که از شاگردان قدیمی استاد صالح عظیمی و بانو سیما بینا بود، با ردیف موسیقی ایرانی آشنا شدم .
– ایرنا: اما سبک اصلی شما چیزی جدای از موسیقی ردیفی ایران است . بیشتر در زیر مجموعه موسیقی مستقل امروز ما جای دارد. این تغییر مسیر چگونه رخ داد؟
– پاشا: تا آن زمان همواره تصور من بر این بود که موسیقی را باید فقط در سه دسته سنتی، کلاسیک و پاپ تقسیم کرد و پاپ را موسیقی بدی می‌دانستم . در آن سالها به صورت کاملا اتفاقی قطعه «آداجیو» را با اجرای جیم موریسون در سبک راک شنیدم . برای من شنیدن ملودی آداجیو با صدای گیتار الکتریک جذابیتی بیش از حد تصور داشت . با صدای این ساز احساس زیبایی را تجربه می کردم . تا قبل از آن چنین احساسی برایم ناآشنا بود . از طرفی احساس می کردم موسیقی کلاسیک صدای جامعه صنعتی امروزه ما نیست . در زندگی ماشینی و صنعتی امروز ما موسیقی کلاسیک با هیجانات روزمره من همخوانی نداشت . فقط در القای حس آرامش می توانست کاربرد داشته باشد. پس به مرور کشف کردم که این سبک نوین که با جریان امروز زندگی ما همخوانی کاملی دارد. این همان سبکی است که می‌تواند پاسخگوی احساساتم باشد.
– ایرنا: پس به نوعی شما همان مسیری را طی کردید که بنیانگذاران سبک نئوکلاسیکال راک آغازگر آن بودند؟
– پاشا: دقیقا همینطور است اما مسیری که من در آموختن طی کردم با مسیر آنها بسیار متفاوت بود.
– ایرنا: برای من هم جالب است . کسی که موسیقی را سالها به صورت ردیفی و کلاسیک آموخته چگونه موفق شده تا در چنین فضای جدید و متفاوتی رشد کند؟
– پاشا: از طریق دنبال کردن جریانات موسیقی دهه هفتاد میلادی به بعد که آن را «اولد اسکول» می نامیم. شرکت در کلاسهای استادانی که در ایران نبودند و گذراندن دوره های سلفژ پیشرفته از مراحل آموزشی من بودند.
پس از آن موفق به کسب بورسیه دانشگاه برکلی (به صورت مجازی) شدم که نهایتا به دریافت مدرک تخصصی آهنگسازی و وکال از این دانشگاه انجامید. سپس از طریق همان دانشگاه و به صورت مجازی در دوره های تکمیلی وکال دانشگاه برکلی نیز شرکت کردم.
سبک موسیقی صنم پاشا
– ایرنا: اکنون دقیقا چه نامی برای سبک موسیقی شما باید گذاشت؟
– پاشا: در دنیای امروز به راحتی نمی توان برای موسیقی، سبک مشخصی را انتخاب کرد. بسیار دیده شده که هنرمندی، موسیقی خود را در سبکی خاص می داند. منتقدان و مخاطبان، آثار او را در سبک دیگری بررسی می کنند . در روزگاری هستیم که مرزبندی سبک های موسیقی هر روز ، در حال کمرنگ شدن است. این اصل حتی در تک آهنگ ها هم دیده می شود . به هر شکل تاثیرات عمیق موسیقی راک کلاسیک یا همان «اولد اسکول» در آثار من غیر قابل انکار است.
– ایرنا: عمده ترین تفاوت در بکارگیری کلام در موسیقی غربی در مقایسه با کلام در موسیقی ایرانی، تفاوت در تعداد هجاها است . شما مشکل این یک هجا کمتر در بکارگیری کلام فارسی را در موسیقی غربی به چه صورت حل کردید؟
– پاشا: سوال بسیار خوبی است. موردی که شما به آن اشاره کردید بسیار مهم و مشکل ساز است . من سعی کردم این مشکل را در بعضی از جاها با استفاده از تحریرهای خاصی برطرف کنم . در بعضی جاها در برخورد با کلماتی که ختم به ساکن می شوند با کشیدن آن . سعی در بیان معنای آن کلمه در لحن صدا این مشکل را حل کرده ام.
– ایرنا: گروه صنم پاشا چگونه شکل گرفت؟
– پاشا: حدود پنج سال قبل من به همراه «بیتا صادقی» نوازنده گیتار الکتریک گروه تصمیم گرفتیم تعدادی از آثاری که خود را اجرا کنیم . من سالها در گروه های مختلفی به صورت همخوان حضور داشتم اما هرگز این فعالیتها مرا از صمیم قلب راضی نکرد . خودم را در این کارها نیافتم. نهایتا تصمیم گرفتم دیگر در آثار دیگران دنبال بیان شخصی خودم نگردم. آثار خود را اجرا کنم. من و بیتا صادقی کار را آغاز کردیم . کارهای دیگران را کاور کردیم. در پی آن ریما حسن زاده به عنوان نوازنده گیتار باس به ما پیوست . در ادامه نوازنده درامز گروه، آرمینا جعفری به ما اضافه شد .
نکته جالب اینجا بود که هنرمندانی که به ما اضافه می شدند هم از درونیات و هم از لحاظ سلیقه، دارای اشتراکات فراوانی با ما بودند . در آخرین اجرایی که داشتیم فروغ فضلی، نوازنده کیبورد ما را همراهی کردند . دو فرزندم؛ آوا و نوا هم در آخرین اجرای ما همخوان گروه بودند .
– ایرنا: بانوان موسیقیدان در ایران همواره با محدودیتهایی روبرو بوده اند . این محدودیت در مورد سبکهای جریان موسیقی مستقل شدیدتر هم بوده است . آیا تاکنون به فکر خروج از ایران افتاده اید؟
– پاشا: هرگز. من هر جای این کره خاکی باشم نهایتا خود را یک ایرانی و تابع قوانین کشورم می دانم. هرگز به فکر عبور از خط قرمز قوانین کشورم نبودم و نخواهم بود . خوشحالم که نهایتا موفق شدم برای گروه خودم مجوز رسمی ارشاد را کسب کنم . من در پی سابقه فعالیتی هستم که در همین کشور کاربرد داشته باشد.
– ایرنا: بسیاری از اجراهای موسیقی ویژه بانوان در ایران حال و هوا و فضایی سرخوشانه و صرفا سرگرم کننده دارند. مخاطب در برخورد با موسیقی شما دچار تضاد و سردرگمی نشده است؟
– پاشا: نوع موسیقی ما با موسیقی تفننی و سرگرم کننده تفاوت بسیاری دارد . مخاطبان ما هم ارتباطی با موسیقی تفننی ندارند. این تضادی که شما می‌گویید را هرگز حس نکردم . ما موفق شدیم در عرض کمتر از سه روز تمام بلیت ها را پیش فروش کنیم.
– ایرنا: آیا شما این باور را که تمامی کنسرتهای موسیقی ویژه بانوان فضایی است برای تفریح و دست افشانی را قبول دارید؟
– پاشا: موسیقی بانوان امروز دارای خلاءهای زیادی است . بسیاری مخاطبانی که در اجراهای ما شرکت کردند، لزوما مخاطب اصلی ما نبودند اما همین که با خبر شدند که قرار نیست در اجراهای ما موسیقی سرخوشانه بشنوند اتفاقا با علاقه بیشتری شرکت کردند.
به هر شکل، متولیان این امر باید با نگاه جامعه شناختی سلیقه های مختلف بانوان را شناسایی کرده و خوراک فرهنگی اقشار مختلف را در بستری از قانونمندی فراهم کنند.
– ایرنا: آیا شما تاکنون برای جذب مخاطب بیشتر، از نگاه زیبایی شناسانه به موسیقی و اصالت ایدئولوژیک سبک خود فاصله گرفته اید؟
– پاشا: هرگز . در اینصورت دیگر صنم پاشا نیستم و خود را درگیر مسائل دیگری کرده ام که مرا از خودم دور می کند. تجربه به من ثابت کرده آنگاه که موسیقی از اصالت هنری صاحب اثر برخوردار باشد در جذب مخاطب حقیقی موفق تر خواهد بود . البته می توان در زمان تنظیم، قدری به مخاطب فکر کرد.
– ایرنا: در انتخاب کلام و ترانه بیشتر به چه معیارهایی توجه می کنید؟
– پاشا: جدا از اشعاری که خودم سروده ام بیشتر با اشعاری رابطه برقرار می کنم که بتوانم احساس درونی شاعر آن را درک کنم . من بیشتر از آثار شاعران زن مانند بانو پروین اعتصامی و فروغ فرخزاد به دلیل اینکه به جغرافیای خود من وابسته هستند استفاده می کنم.
– ایرنا: چرا برخی افراد معتقدند که راک، موسیقی شیطان پرستی است و کلا به این نوع موسیقی با نگاه یک ابزار تخریبی نگاه می کنند تا یک نگاه زیبایی شناسانه متفاوت به هنر موسیقی؟
– پاشا: من در وهله اول افرادی که از این سبک برای خود ویترین ساخته اند را مقصر می دانم . نحوه عملکرد، گفتمان و پوشش این افراد در جامعه ، دقیقا نمای بیرونی و تبلیغاتی این سبک در نقاط دیگر جهان است. آنها فلسفه اصلی این موسیقی را هرگز درک نکرده اند و همیشه فریب ظواهر تجاری این سبک هنری را خورده اند . متاسفانه جامعه ما هم این طیف را نماینده این سبک موسیقی قلمداد کرده است. آیا در سینما هنرمندی که نقش ابلیس را بازی می کند به واقع شیطان صفت است؟؟ آیا بازیگر نقش یک قاتل به راستی قاتلی است که در جامعه آزادانه زندگی می کند؟ ایفای نقش در هنرهای نمایشی برای جامعه ما شناخته شده است اما متاسفانه جریان نمایشی روی صحنه کنسرتهای راک را ما به عنوان حقیقت بیرونی هنرمندان این سبک در جامعه پراکنده کردیم.
در وهله دوم فکر می کنم اگر این سبک موسیقی در کشور ما دارای تریبونی رسمی بود و هنرمندان این سبک مجال عرض اندام در رسانه های رسمی را داشتند این باور کاملا غلط در جامعه از بین می رفت.